Công chức và giấc mơ an cư ngày càng xa vời

Trong nhiều năm trở lại đây, giá bất động sản tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM đã tăng phi mã, vượt xa thu nhập trung bình của phần lớn người làm công ăn lương. Đặc biệt, nhóm công chức – những người được xem là có việc làm ổn định – lại đang rơi vào cảnh khó khăn khi giấc mơ mua nhà dần trở thành điều xa xỉ. Với mức thu nhập trung bình khoảng 10–15 triệu đồng mỗi tháng, việc dành dụm để sở hữu một căn hộ có giá vài tỷ đồng là điều gần như không thể, nhất là khi chi phí sinh hoạt, nuôi con và lạm phát đều tăng.

Mức giá nhà vượt xa khả năng chi trả

Theo các chuyên gia, mức giá nhà ở hiện nay tại Hà Nội dao động từ 40–60 triệu đồng/m² đối với căn hộ chung cư trung cấp. Với một căn hộ khoảng 70m², tổng giá trị có thể lên tới 3–4 tỷ đồng. Nếu một công chức tiết kiệm được 5 triệu đồng mỗi tháng, họ sẽ cần hơn 50 năm mới đủ tiền mua nhà – chưa tính đến việc giá nhà vẫn tăng mỗi năm. Điều này cho thấy mức chênh lệch khổng lồ giữa thu nhập và giá bất động sản, khiến giấc mơ an cư dần bị đẩy lùi.

Lương công chức và thực tế khó khăn

Mức lương công chức hiện nay được điều chỉnh theo hệ số, dù Nhà nước đã có những lần tăng lương cơ bản, song mức tăng đó không đủ để theo kịp đà tăng của giá nhà và vật giá. Một cán bộ trẻ mới vào nghề có thể nhận mức lương khởi điểm chỉ từ 7–8 triệu đồng, trong khi tại các thành phố lớn, chi phí thuê nhà, ăn uống và đi lại có thể ngốn gần hết khoản thu nhập này. Việc tích lũy để mua nhà gần như là điều không tưởng.

Thậm chí, ngay cả với những công chức có thâm niên 10–15 năm, tổng thu nhập hàng tháng cũng chỉ ở mức 15–20 triệu đồng. Nếu vay ngân hàng để mua nhà, họ phải trả góp 10–15 triệu đồng/tháng trong 20 năm – một gánh nặng tài chính lớn, chưa kể rủi ro lãi suất biến động.

Lý do khiến giá bất động sản tăng cao

Một trong những nguyên nhân chính khiến giá nhà tăng phi mã là do nguồn cung hạn chế, trong khi nhu cầu mua nhà tại các đô thị ngày càng lớn. Quỹ đất trung tâm khan hiếm, chi phí xây dựng và pháp lý tăng cao khiến giá thành bị đẩy lên. Ngoài ra, việc đầu cơ, tích trữ đất và dòng tiền đầu tư đổ vào bất động sản trong nhiều năm qua cũng góp phần làm thị trường “nóng” hơn thực tế.

Ở các khu vực ngoại thành, dù giá rẻ hơn nhưng vẫn không dễ mua, bởi hạ tầng chưa hoàn thiện, giao thông bất tiện, và nhiều dự án còn đang trong giai đoạn quy hoạch. Với công chức, việc chọn mua nhà xa trung tâm cũng đồng nghĩa với quãng đường di chuyển dài, ảnh hưởng đến thời gian làm việc và sinh hoạt.

Giải pháp nào cho công chức muốn mua nhà?

Nhiều chuyên gia cho rằng, để hỗ trợ nhóm công chức, Nhà nước cần có chính sách phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho người thu nhập thấp và mở rộng các gói tín dụng ưu đãi với lãi suất thấp. Tuy nhiên, trên thực tế, nguồn cung nhà ở xã hội vẫn còn hạn chế, thủ tục vay vốn phức tạp, và vị trí dự án thường nằm xa trung tâm, khiến nhiều người dù muốn cũng khó tiếp cận.

Ngoài ra, một số ý kiến đề xuất tăng lương cơ sở hoặc cải thiện thu nhập của công chức thông qua cơ chế thưởng theo hiệu suất công việc, nhằm giúp họ có khả năng tích lũy lâu dài. Song, giải pháp này cần thời gian và sự điều chỉnh tổng thể trong hệ thống lương bổng của khu vực công.

Hệ lụy xã hội khi công chức không thể mua nhà

Khi nhóm lao động ổn định như công chức – vốn được xem là trụ cột của xã hội – cũng không thể mua nổi nhà, điều đó phản ánh sự mất cân đối trong nền kinh tế. Việc không có chỗ ở ổn định khiến nhiều người trẻ e ngại gắn bó lâu dài với công việc nhà nước, dẫn đến tình trạng chảy máu chất xám sang khu vực tư nhân hoặc ra nước ngoài làm việc.

Bên cạnh đó, thị trường bất động sản quá đắt đỏ còn làm gia tăng bất bình đẳng xã hội, khi tài sản chủ yếu tập trung trong tay một bộ phận nhỏ có tiềm lực tài chính mạnh. Nếu không có biện pháp kịp thời, nguy cơ hình thành khoảng cách giàu – nghèo ngày càng rõ rệt là điều khó tránh khỏi.

Tìm hiểu thêm: Lập kế hoạch chi tiêu để quản lý tài chính hiệu quả

Cần một chính sách nhà ở thực tế và bền vững

Để giấc mơ an cư không chỉ là ảo vọng, Nhà nước cần đẩy mạnh phát triển quỹ nhà ở giá hợp lý, kiểm soát đầu cơ đất đai, minh bạch hóa thị trường và tạo điều kiện cho người lao động, đặc biệt là công chức, tiếp cận vốn vay mua nhà dễ dàng hơn. Chỉ khi giá nhà phản ánh đúng giá trị thực và thu nhập người dân được cải thiện, thị trường bất động sản mới trở nên lành mạnh, giúp nhiều người thực sự “an cư lạc nghiệp”.